بازخوانی پرونده محکومیت مهندس ناظر و مالک به دلیل عدم بکارگیری مجری ذیصلاح

در آذر ماه سال ۱۳۹۱ قرارداد مشارکت در ساخت ساختمانی به متراژ زیر بنای 1390 مترمربع در خیابان خاقانی تهران میان مالک زمین و سازنده (که پروانه مجری ذیصلاح نداشت) منعقد می شود. سازنده ساختمان برگ شروع عملیات را از مهندس ناظر اخذ میکند اما آن را ثبت دبیرخانه شهرداری نمی کند و در مدارک خود نگه می دارد. سازنده، عملیات تخریب و گودبرداری به عمق حدود 4m را بدون اجرای سازه نگهبان و برداشتن سپرخاکی دیواره های گود و بدون اطلاع ناظر انجام می دهد. در طی چند روز پس از آن، ساختمان همجواری ریزش کرده که منجر به فوت سه نفر و قطع نخاع یک خانم می گردد. بعد از آنکه مهندس ناظر از بروز حادثه توسط واحد بازرسی شهرداری منطقه آگاه می شود و به محل پروژه می رود با حضور آمبولانس ها، آتش نشانی و نیروهای امدادی و کلانتری مواجه می شود و با معرفی خود توسط افسر کلانتری بازداشت شده و به همراه سازنده راهی زندان اوین می شود و تا تشکیل دادگاه جنایی مدت 10 روز را در زندان سپری می کند. برای خانمی که در این حادثه قطع نخاع شده بود بعداً در پزشکی قانونی 6.5 نفر دیه می نویسند که با دیه فوت سه نفر در حدود یک میلیارد و هشتصد میلیون تومان خسارت جانی به جا می گذارد. در طی 10 روز بازداشت در زندان اوین و با راهنمایی های غلط مهندس ناظر در برگه های بازجویی عنوان می کند که در جریان اقدامات انجام شده توسط سازنده بوده و عملیات تحت نظارت او انجام شده است که این اظهارات شرایط را برای مهندس ناظر بدتر کرد. متاسفانه در این حادثه مهندس ناظر 25 درصد تقصیر می گیرد! سایر محکومان به شرح ذیل سهم قصور دریافت می کنند:

1-سازنده: 65 درصد

2-مالک زمین:5 درصد

3-شهرداری: 5 درصد

موارد مهم در این پرونده:

1-مهندس ناظر، نظارت مستمر بر پروژه تحت نظارت خود(تبصره 7 ماده 100 قانون شهرداری) نداشته و در مرحله تخریب و گودبرداری هیچگونه گزارشی ارائه نداده بود.

2-مسئولیت مهندس ناظر و مجری ساختمان از زمان صدور پروانه ساختمانی آغاز میشود و عدم امضای برگ شروع به کار رافع مسئولیت مجری و ناظر نیست!

3-بسیاری از مهندسین ناظر براین باورند که چون در نص مقررات ملی ساختمان (مبحث دوم) و همچنین در متن قرارداد نظارتشان صراحتا قید شده است که مالک یا مجری ساختمان می بایستی کلیه مراحل اجرایی عملیات ساختمانی خود را به اطلاع مهندس ناظر برساند و رسید دریافت کند، پس اگر برگ شروع بکار را امضا نمودیم ولی کسی به ما کتبا اطلاع نداد ما می توانیم با استناد به این بندها خودمان را از مهلکه نجات دهیم! اما باید گفت حتی در صورت امضا نکردن شروع بکار باز هم مهندس ناظرمسئول است.

4-انجام کارهایی از قبیل طراحی، محاسبات، نظارت و اجرا بدون داشتن “بیمه مسئولیت حرفه ای” مناسب، مثل رفتن به شمال کشور از جاده ی چالوس با ماشینی است که نه معاینه فنی دارد و نه بیمه شخص ثالث! لذا توجه به این نکته لازم است که در صورت داشتن بیمه نامه مسئولیت حرفه ای با کلوزهای کامل، حداقل خیال شما راحت است که حتی درصورتی که حادثه ای برای کارگاه شما پیش آید از محل تعهد بیمه نامه قابل پرداخت خواهد بود.

5-این را بدانید که درصورت بروز حادثه، وظیفه کارشناس رسمی دادگستری و سایر دست اندرکاران پرونده کشف حقیقت نیست! بلکه کلیه عوامل رسیدگی به پرونده موظفند بر اساس مستندات، مدارک و شواهد نسبت به مشخص کردن علل وقوع حادثه و درصد مقصرین تصمیم بگیرند.لذا شما می بایستی از زمان وقوع حادثه تا زمانی که پرونده بطور کامل مختومه میگردد پیگیر پرونده خود باشید و بطور مطلوبی از خودتان دفاع کنید.

6-صاحبان زمین باید توجه داشته باشند در صورت انعقاد قرارداد مشارکت در ساخت با افراد فاقد پروانه مجری ذیصلاح و با بروز حادثه از محکومان پرونده خواهند بود. که در این پرونده 5 درصد محکومیت دریافت نموده است.

7-شهرداری به دلیل عدم درج نام مجری در پروانه ساختمانی صادره 5 درصد سهم قصور دریافت نموده است.