طبقه‌بندی مبحث نهم وصله‌های مکانیکی کوپلر به همراه استاندارد و آزمایش

طبق ضوابط مبحث نهم، وصله‌های مکانیکی شامل یکی از دو طبقه‌بندی زیر هستند:
الف) گروه یک: وصله مکانیکی بايد قادر به انتقال تنشي حداقل برابر با 1.25fy ميلگرد در كشش و يا فشار باشد.
ب) گروه دو: وصله مکانیکی بايد قادر به انتقال تنشي حداقل برابر با 1.25fy ميلگرد در كشش و يا فشار باشد. همچنین باید قادر به انتقال مقاومت گسیختگی کششی اسمی (fu) آرماتورهای وصله شده نیز باشد.
بنابراین
1) در یک وصله پوششی، نیروی قابل انتقال توسط وصله برابر با تنش تسلیم آرماتورها یا fy است. مثلا برای میلگرد S400 برابر با 400 مگاپاسکال.
2) در وصله مکانیکی گروه یک، نیروی قابل انتقال در وصله برابر 1.25fy است. مثلا برای میلگرد S400 برابر با 500 مگاپاسکال.
3) در وصله مکانیکی گروه دو، نیروی قابل انتقال در وصله برابر fu است. مثلا برای میلگرد S400 برابر با 600 مگاپاسکال.

محل وصله های مکانیکی ( کوپلر ) :

وصله های مکانیکی گروه یک نباید در فاصله ای کمتر از دو برابر ارتفاع مقطع عضو از بر تیر یا ستون و یا مقاطع بحرانی که در آنها احتمال تسلیم آرماتورها وجود دارد، واقع شده باشند .

استفاده از وصله های گروه دو در صورتیکه رده آرماتورها S400 و S420 بوده و تیر پیش ساخته ،نباشد در هر نقطه مجاز است. در مورد سایر رده های آرماتور نیز باید شرایط وصله های گروه یک در این بند رعایت شوند.

استانداردهای مهم برای پذیرش وصله های مکانیکی در کارگاه

ASTM A1034, Standard Test Methods for Testing Mechanical Splices
For Steel Reinforcing Bars
ISO-15835-1&2-reinforcement-couplers

نکات مهم برای ناظر و مجری در استفاده از کوپلر یا وصله مکانیکی در سازه بتنی :

استفاده از کوپلر یا وصله مکانیکی یکی از چند روشی است که در مبحث_نهم مقررات ملی ساختمان ویرایش 99 به رسمیت شناخته شده است.

• ضوابط مربوط به این نوع وصله در بندهای 9-21-4-7 ، 9-20-6-2-2-6 و 9-20-6-2-2-7 ( برای سیستم قاب خمشی بتنی ویژه ) مبحث نهم ذکر شده است.
• مطابق بند 9-21-4-7-5 « برای تامین پوشش بتنی کافی روی میلگرد ، اثر افزایش ابعاد میلگرد ناشی از وصله مکانیکی باید در نظر گرفته شود.»
• مطابق بند 9-21-4-7-6 « وصله مکانیکی یا جوشی باید قادر به انتقال تنشی حداقل برابر با 1.25 برابر تنش تسلیم میلگرد در کششی یا فشار باشد».
• کوپلر ها باید ضوابط ذکر شده در استاندارد 12723-1 و استاندارد 12723-2 ( فولادها برای آرماتوربندی بتن – کوپلرهای آرماتوربندی برای متصل کننده های مکانیکی میله ها – قسمت 1 : الزامات و قسمت 2 : روش های آزمون را ارضاء نمایند.
• کوپلرها مطابق بند 5-1 از استاندارد 12723-1 الزاماً باید تحت دو آزمایش استحکام و چقرمگی تحت نیروهای استاتیکی و همچنین لغزش تحت نیروهای استاتیکی مطابق شرایط ذکر شده در این دو استاندارد قرار گیرند.
• ارزیابی انطباق کوپلرها با استانداردهای فوق باید بر اساس شرایط ذکر شده در بند 6 از استاندارد 12723-1 انجام گیرد. انطباق با الزامات قابل اجرای استاندارد میتواند توسط گواهی سیستم ( System certification ) و مطابق شرایط ذکر شده در پیوست الف استاندارد 12723-1 انجام گیرد که در این صورت با ارائه مدارک و مستندات مربوطه توسط فروشنده به خریدار ، به نظر میرسد که آزمایش اضافه دیگری برای پذیرش کوپلرها ضروری نباشد. در غیر این صورت لازم است مطابق شرایط ذکر شده در پیوست ب از استاندارد فوق ، اقدام به نمونه گیری و انجام آزمایش گردد و پذیرش کوپلرها منوط به نتیجه قابل قبول از این آزمایشات خواهد بود.