استفاده از خاموت بسته یا سنجاق در فونداسیون نواری لازم است ؟

در بند 9-11-6-5-3 از مبحث نهم ویرایش 99 به فاصله آرماتورهای برشی در راستای طول و عرض مقطع تیرها پرداخته شده است. به طوری که مثلاً در راستای عرض مقطع بر حسب اینکه نیروی برشی تامین شده توسط آرماتور برشی چه مقدار باشد ، حداکثر فاصله ساقها در راستای عرض مقطع به مینیمم d و 600 میلیمتر و در حالت دیگر به مینیمم d/2 و 300 میلیمتر محدود شده است (d ارتفاع موثر مقطع است).

مطابق بند 9-15-3-2-1 مبحث نهم ویرایش 99 « طراحی و جزئیات شالوده های سطحی یک طرفه شامل شالوده های مرکب یک طرفه و نواری باید مطابق این بخش و فصل های 9-9 و 9-11 باشند .

بر این اساس کلیه بندهای فصل 11 از مبحث نهم در مورد تیرها، از جمله بند مذکور مشمول فونداسیون نواری نیز میشود. اما نکته ای که باید توجه گردد این است که استفاده از آرماتور عرضی در فونداسیون اساساً وقتی ضرورت دارد که مقاومت برشی تامین شده توسط بتن فونداسیون کفایت مقاومت مورد نیاز را نکند و جهت تامین مقاومت برشی لازم باشد که از آرماتور برشی استفاده گردد.

در بسیاری از موارد به دلیل عرض و ارتفاع مناسب در فونداسیون ، عملاً ضرورتی به استفاده از خاموت بسته جهت فونداسیون نیست و فقط تامین حداقل آرماتور حرارتی در راستای عرض نوار فونداسیون در لایه های بالا و پایین کفایت میکند.

به بیان دیگر میتوان به جای خاموت بسته از دو سفره آرماتور عرضی در بالا و پایین مقطع استفاده کرد . اما معمولاً به صورت پیش فرض چه نیاز به آرماتور برشی باشد و چه نباشد، طراحان سازه جهت فونداسیون نواری از خاموت بسته استفاده میکنند که در خیلی مواقع مورد نیاز نیست و طبعاً ضرورتی هم به در نظر گرفتن سنجاقی در میانه عرض مقطع نیز نیست.

اگر بر اساس محاسبات، بتن به تنهایی جوابگوی نیروی برشی وارد بر نوارهای فونداسیون نباشد و در قسمتهایی از فونداسیون نیاز به آرماتور برشی باشد، لازم است در آن قسمتها مطابق بند 9-11-6-5-3 در صورت نیاز در راستای عرض فونداسیون از سنجاقی استفاده شود و البته فاصله آرماتورهای عرضی مطابق همان بند در راستای طولی نوارهای فونداسیون نیز کنترل گردد.